Γιώργος Γεννηματάς: Η «Αριστερή συνείδηση» του ΠΑΣΟΚ, που εμπνεύστηκε το ΕΣΥ – 30 χρόνια από το θάνατό του

«Η καρδιά του Γιώργου Γεννηματά έπαψε να κτυπά στις 9.15 π.μ., σήμερα το πρωί». Με τη λιτή αυτή ανακοίνωση, λιτή όπως ακριβώς ήταν και η ζωή του, οι γιατροί του Γιώργου Γεννηματά ανακοίνωσαν το θάνατό του, πριν ακριβώς από 30 χρόνια στις 25 Απριλίου του 1994 σε ηλικία μόλις 55 ετών.

Ο Γιώργος Γεννηματάς υπήρξε πολιτικός, ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ, βουλευτής και υπουργός της μεταπολιτευτικής περιόδου επί κυβερνήσεων Ανδρέα Παπανδρέου.

Ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς της Μεταπολίτευσης άφησε πίσω του ένα σπουδαίο έργο, ένας οραματιστής πολιτικός.

«Αριστερή συνείδηση του κόμματος» τον αποκαλούσαν οι συνάδελφοί του λόγω της προοδευτικής σκέψης που τον διέκρινε. 

Με το όνομα του Γιώργου Γεννηματά έχει συνδεθεί η αναμόρφωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, η ψήφος στα 18, η επιστροφή των πολιτικών προσφύγων του Δημοκρατικού Στρατού, η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης.

Αγαπήθηκε από εκατομμύρια Έλληνες γιατί εργάστηκε με αφοσίωση και σεμνότητα, γιατί απλά νοιαζόταν και κατά γενική ομολογία αν ζούσε περισσότερο θα μπορούσε να αλλάξει πολλά σε αυτόν τον τόπο.

Ο Γιώργος Γεννηματάς γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου 1939, στην Αθήνα και ακολούθησε σπουδές μηχανικού στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου ανέπτυξε σημαντική φοιτητική συνδικαλιστική δράση, οργανώνοντας πολλές διαδηλώσεις για την Κύπρο.

Γιος του Θεόδωρου Γεννηματά, νομικού και οικονομολόγου από τη Μάνη και της Φωτεινής άρχισε να δραστηριοποιείται πολιτικά το 1958.

Κατά τη διάρκεια της απριλιανής δικτατορίας, εναντιώθηκε στο καθεστώς μέσα από τις γραμμές της Δημοκρατικής Συνδικαλιστικής Παράταξης Μηχανικών, η οποία έδρασε, κυρίως, πριν και μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Εργάστηκε στη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Αγροτικής Τράπεζας μέχρι το 1981.

Το 1974 υπήρξε ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ. Την περίοδο 1974-1978 διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. και πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας.

Το 1975 εξελέγη για πρώτη φορά μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ και το 1976 μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του Κινήματος και επανεξελέγη το 1977 και το 1984.

Το 1981, μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του ως υπουργός Εσωτερικών, προώθησε την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, την ψήφο στα 18 και το νόμο για τον επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων, ενώ, αργότερα, ως υπουργός Υγείας και οραματιστής του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ), έδωσε μάχες για καλύτερες συνθήκες περίθαλψης, για τον εκσυγχρονισμό στα νοσοκομεία και για να δημιουργηθούν κέντρα υγείας.

Ο Γιώργος Γεννηματάς διετέλεσε Υπουργός Εσωτερικών από το 1981 ως το 1984, Υπουργός Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων από το 1984 έως το 1987 και Υπουργός Εργασίας από το 1987 έως το 1989. Ήταν κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ από τον Απρίλιο 1989.

Στην οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα ήταν Υπουργός Εθνικής Οικονομίας. Στις εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993 εξελέγη πρώτος στην περιφέρεια Α΄ Αθηνών και ορκίστηκε ξανά Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Στις 13 Οκτωβρίου 1993, μετά την επάνοδο του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ανέλαβε τα δύο σημαντικότερα οικονομικά υπουργεία, αλλά στις 25 Φεβρουαρίου 1994 παραχώρησε, λόγω προβλημάτων υγείας, τη θέση του υπουργού Οικονομικών στον Αλέκο Παπαδόπουλο, διατηρώντας μόνο το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας.

«Είναι γνωστό ότι έχω καρκίνο, αλλά θα προσπαθήσω»

Τον Ιανουάριο του 1992, με αφορμή ένα κρυολόγημα υποβλήθηκε σε εξετάσεις και λίγες ημέρες αργότερα ο ίδιος ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ότι έχει καρκίνο:

«Υπάρχουν μερικές στιγμές που το συναίσθημα ξεχειλίζει, δεν είμαι από μάρμαρο. Είναι γνωστό ότι έχω καρκίνο, αλλά θα προσπαθήσω».

Ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος με τον Γιώργο Γεννηματά στην  ΚΕ του ΠΑΣΟΚ στο Τιτάνια 22.02.1991 – Πηγή φωτογραφίας: Eurokinissi

Τον Απρίλιο του 1992 υποβλήθηκε σε εγχείρηση στη Νέα Υόρκη, το ίδιο διάστημα που η σύζυγός του υποβάλλονταν σε θεραπευτική αγωγή για την ίδια ασθένεια.

Ο Γιώργος Γεννηματάς πέθανε στην Αθήνα στις 25 Απριλίου 1994, σε ηλικία 55 ετών. Η σύζυγός του Κάκια Βέργου είχε φύγει από τη ζωή έξι μήνες νωρίτερα, στις 15 Σεπτεμβρίου 1993, σε ηλικία 54 ετών.

Μαζί από τα εφηβικά τους χρόνια απέκτησαν δύο κόρες, τη Φώφη και τη Μαίρη. Για να τιμηθεί το έργο του Γιώργου Γεννηματά στον τομέα της δημόσιας υγείας, πολλά νοσηλευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα φέρουν το όνομά του.

Στην εκπομπή «Ενώπιος Ενωπίω» ο Νίκος Χατζηνικολάου είχε παρουσιάσει ένα αφιέρωμα στον Γιώργο Γεννηματά, μια μέρα μετά τον θάνατό του.

Επίσης προβλήθηκαν τρεις συνεντεύξεις που είχε παραχωρήσει στον δημοσιογράφο ο σημαντικός πολιτικός. 

Μία από αυτές ήταν τον Μάρτιο του 1992, λίγες ημέρες αφού είχε πληροφορηθεί το πρόβλημα της υγείας του.

Όταν ρωτήθηκε για τη στάση που τήρησε για μία ασθένεια ακόμη ταμπού στην Ελλάδα, ο Γιώργος Γεννηματάς είχε απαντήσει με αφοπλιστική ειλικρίνεια:

«Έχω κάνει πολλές φορές αυτοκριτική και έχω κάνει και λάθη, αλλά δεν είχα σκοπό και δεν έχω σκοπό όσο ξετυλίγεται το νήμα της ζωής μου να διαπράξω το λάθος της απόκρυψης καν της αλήθειας. Δεν έχω μάθει να ζω με αυταπάτες ή με ψευδαισθήσεις. Και δεν μπορούν να υπάρχουν αυταπάτες ή ψευδαισθήσεις στη σχέση που συνδέει πολιτικούς και πολίτες. Νομίζω ότι όφειλα να κάνω αυτό που έκανα ανεξάρτητα κόστους ή όχι…

Δεν νομίζω ότι ήταν γενναία στάση, είναι στάση ζωής. Ήταν και ένα μήνυμα σε κάποιους ανθρώπους που συμπάσχουν με το ίδιο πρόβλημα μαζί μου, τον καρκίνο για να το πούμε ανοιχτά. Να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να βουλιάξουν στην ηττοπάθεια, υπάρχει δυνατότητα αγώνα και σ’ αυτό το σημείο» είπε πει ο Γιώργος Γεννηματάς.

Μετά το ταξίδι στις ΗΠΑ όπου είχε υποβληθεί σε επέμβαση και είχε φθάσει στο κατώφλι του θανάτου, είχε τονίσει:

«Όταν φθάνει κανείς εκεί που έφθασα τότε τα πράγματα τα βλέπει ωριμότερα. Με βλέπετε περισσότερο σκληρό απ’ ό,τι με είδατε άλλες φορές γιατί πιστεύω ότι η ανθρωπιά έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα. Και κινδυνεύει να περάσει στην ελληνική κοινωνία σαν εκσυγχρονιστικότερο, ή από τη συντηρητική μεριά είτε και από εμάς μερικές φορές, ως το πιο σκληρό είναι, εγώ διαφωνώ. Εγώ πιστεύω ότι με έναν διάλογο μπορείς να περάσεις πολλά πράγματα και μπορείς να βρεις τη χρυσή τομή».

Λίγο πριν φύγει για τις ΗΠΑ, για δεύτερη φορά, αφού είχε διαπιστωθεί η μετάσταση, ο Γιώργος Γεννηματάς, σε συνέντευξή του στα «ΝΕΑ», είχε παραδεχτεί:

«Κάθε ημέρα λυγίζω και κάθε ημέρα παίρνω κουράγιο και σηκώνομαι όρθιος».

Όσο για το πού αντλούσε το κουράγιο υπογράμμισε: «Πίστευα και πιστεύω στον άνθρωπο, στις δυνατότητές του, και πίστευα και πιστεύω στην προσπάθεια» για να καταλήξει:

«Εγώ όσο υπάρχω θα προσπαθώ, και θα προσπαθώ να υπάρχω».

Η Φώφη Γεννηματά για τη μάχη των γονιών της

Η Φώφη Γεννηματά έδωσε γενναία μάχη με τον καρκίνο, όμως έφυγε από τη ζωή στις 25.10.2021 σε ηλικία 56 ετών.

Η ίδια η Φώφη Γεννηματά σε συνέντευξή της στα «Μεσάνυχτα» και την Ελεονώρα Μελέτη το 2020 είχε μιλήσει για την περιπέτεια των γονέων της:

«Παλεύαμε μέχρι την τελευταία στιγμή. Παλεύαμε όλοι… Με επτά μήνες διαφορά έφυγαν οι γονείς μου από τη ζωή. Πρώτα η μητέρα μου και μετά ο πατέρας μου. Μόνο αυτό μπορούσε να συμβεί με αυτούς τους δύο ανθρώπους. Ήταν μαζί από 14 χρόνων. Ήταν μια ζωή μαζί, ο ένας για τον άλλον…» είχε αναφέρει.
Όπως είχε υπογραμμίσει το 1984 που αρρώστησε η μητέρα της πολύ δύσκολα μπορούσε να πει κανείς την λέξη καρκίνος. 

«Δεν νιώσαμε ποτέ στο σπίτι ότι είχαμε έναν άρρωστο άνθρωπο. Η μητέρα μου είχε μια δίψα για τη ζωή που μας τη μετέδωσε. Χόρευε μέχρι την τελευταία στιγμή ακόμη και όταν της ήταν πολύ δύσκολο. Κανένας όμως δεν καταλάβαινε πόσο δύσκολο της ήταν».

Στις 25 Οκτωβρίου του 2021, η Φώφη Γεννηματά, που πάλεψε σχεδόν δέκα χρόνια με τον καρκίνο, έχασε τη μάχη και ακολούθησε τη μοίρα των γονιών της. 

To άρθρο Γιώργος Γεννηματάς: Η «Αριστερή συνείδηση» του ΠΑΣΟΚ, που εμπνεύστηκε το ΕΣΥ – 30 χρόνια από το θάνατό του δημοσιεύτηκε στο NewsIT .